24/02/2017
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ bảo vệ thành công đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước về công nghệ vũ trụ
Thực hiện Hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ số 25/2014/HĐ/VT/UD-04/13-15-KHCN-VT/12-15 ngày 04 tháng 4 năm 2014 giữa Ban chủ nhiệm Chương trình khoa học công nghệ độc lập cấp Nhà nước về Công nghệ vũ trụ
Thực hiện Hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ số 25/2014/HĐ/VT/UD-04/13-15-KHCN-VT/12-15 ngày 04 tháng 4 năm 2014 giữa Ban chủ nhiệm Chương trình khoa học công nghệ độc lập cấp Nhà nước về Công nghệ vũ trụ, mã số: KHCN-VT/12-15 (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) với Sở Tài nguyên và Môi trường Phú Thọ thực hiện đề tài “Nghiên cứu ứng dụng dữ liệu ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong công tác giám sát và quản lý tài nguyên thiên nhiên và môi trường khu vực trung du Bắc Bộ, ứng dụng phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Phú Thọ”, mã số: VT/UD-02/14-15; do ThS Vũ Văn Thủy (thời gian từ 01/2014 đến tháng 03/2015), ThS Lưu Văn Doanh (thời gian từ tháng 4/2015 đến tháng 6/2016) làm Chủ nhiệm đề tài; thời gian thực hiện từ tháng 01 năm 2014 đến tháng 6 năm 2016. Sở Tài nguyên và Môi trường Phú Thọ đã phối hợp với Trường Đại học Mỏ - Địa chất tổ chức triển khai thực hiện đề tài gồm các nội dung chính như sau: Nội dung 1: Nghiên cứu khả năng sử dụng ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong giám sát và quản lý tài nguyên thiên nhiên, môi trường khu vực trung du Bắc Bộ; Nội dung 2: Nghiên cứu phương pháp chiết tách thông tin tài nguyên thiên nhiên và môi trường trên ảnh vệ tinh VNREDSat-1; Nội dung 3: Thành lập bình đồ ảnh vệ tinh VNREDSat-1 tỉnh Phú Thọ; Nội dung 4: Nghiên cứu sử dụng tư liệu ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong công tác giám sát, quản lý hiện trạng và biến động sử dụng đất khu vực nghiên cứu thuộc tỉnh Phú Thọ; Nội dung 5: Nghiên cứu sử dụng tư liệu ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong công tác giám sát, quản lý hiện trạng và biến động lớp phủ rừng khu vực nghiên cứu thuộc tỉnh Phú Thọ; Nội dung 6: Nghiên cứu ứng dụng ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong công tác giám sát, quản lý hiện trạng và biến động tài nguyên nước mặt khu vực nghiên cứu thuộc tỉnh Phú Thọ; Nội dung 7: Ứng dụng ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong nghiên cứu xói mòn khu vực nghiên cứu thuộc tỉnh Phú Thọ; Nội dung 8: Ứng dụng ảnh vệ tinh VNREDSat-1 nghiên cứu sạt lở bờ sông và thay đổi dòng chảy khu vực nghiên cứu thuộc tỉnh Phú Thọ; Nội dung 9: Xây dựng hệ thống thông tin về tài nguyên thiên nhiên, môi trường theo công nghệ WebGIS trợ giúp phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Phú Thọ; Nội dung 10: Đào tạo và chuyển giao công nghệ. Sản phẩm của đề tài gồm: 95 chuyên đề nghiên cứu; đào tạo và chuyển giao công nghệ cho 30 cán bộ của Sở Tài nguyên và Môi trường Phú Thọ, nội dung gồm: Xử lý ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trên phần mềm ENVI và Khai thác sử dụng WebGIS tỉnh Phú Thọ; đào tạo 03 học viên bảo vệ thành công luận văn thạc sỹ về công nghệ vũ trụ tại Trường Đại học Mỏ - Địa chất. Ngoài ra, đề tài tổ chức chuyến đi học tập, trao đổi khoa học với một số nhà khoa học tại Viện nghiên cứu Khoa học Địa chất Môi trường, Viện nghiên cứu phát triển thuộc Trường Đại học Toulouse – Cộng hòa Pháp.
Thông qua việc thực hiện đề tài, các cán bộ của Sở Tài nguyên và Môi trường Phú Thọ đã được nâng cao trình độ về công nghệ mới. Đề tài đã đào tạo phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao về viễn thám và GIS cho địa phương. Hệ thống WebGIS tỉnh Phú Thọ sẽ là hệ thống thông tin nguồn cho địa phương tiếp tục phát triển, cập nhật nhằm hỗ trợ công tác quản lý, giám sát tài nguyên thiên nhiên và môi trường; trên cơ sở đó đề xuất, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Phú Thọ. Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể áp dụng cho các tỉnh thuộc khu vực trung du Bắc Bộ.
Qua nghiên cứu và thử nghiệm, đề tài đã khẳng định khả năng sử dụng ảnh vệ tinh VNREDSat-1 kết hợp với các tư liệu khác trong xây dựng cơ sở dữ liệu nền địa lý và các thông tin thuộc tính khác phục vụ cho công tác quản lý, giám sát tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Đề tài đã xây dựng cơ sở dữ liệu nền địa lý gốc 1/10.000 toàn tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nền địa lý quốc gia quản lý trong ArcGis và đưa vào trong hệ thống WebGIS Phú Thọ. Trên cơ sở quy trình xử lý ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong thành lập các bản đồ chuyên đề mà đề tài đã đề xuất, đề tài đã xây dựng bản đồ hiện trạng và biến động sử dụng đất, bản đồ hiện trạng và biến động lớp phủ rừng, bản đồ hiện trạng và biến động tài nguyên mặt nước, bản đồ hiện trạng đất lúa, bản đồ hiện trạng phân bố khoáng sản chính, bản đồ xói mòn lớp gò đồi, bản đồ sạt lở bờ sông và thay đổi dòng chính. Trên cơ sở yêu cầu về lỹ thuật và nội dung hệ thống thông tin tài nguyên, thiên nhiên và môi trường tỉnh Phú Thọ, đề tài đã phân tích và thiết kế hệ thống, nghiên cứu ứng dụng các công cụ và ngôn ngữ lập trình xây dựng thành công hệ thống này theo công nghệ WebGIS phát hành trên Internet.
Kiến nghị, đề xuất: Tiếp tục nghiên cứu ứng dụng dữ liệu ảnh vệ tinh VNREDSat-1 trong quản lý và giám sát tài nguyên thiên nhiên, môi trường khu vực trung du Bắc Bộ. Tiếp tục triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu các chuyên đề liên quan đến tài nguyên, kinh tế - xã hội, tai biến thiên nhiên và môi trường trong WebGIS tỉnh Phú Thọ; nâng cấp hệ thống này thành cổng thông tin địa lý của tỉnh; xây dựng và triển khai chương trình giám sát, đánh giá, dự báo tác động của thảm họa thiên tai do biến đổi khí hậu, tác động của các hoạt động kinh tế - xã hội để đề xuất các giải pháp hợp lý nhằm mục tiêu phát triển bền vững của khu vực trung du Bắc Bộ nói chung, tỉnh Phú Thọ nói riêng.
Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu cấp Nhà nước đánh giá đạt loại khá.
Tác giả bài viết: Trần Quốc Sự - Trưởng phòng QL Đo đạc, Bản đồ và Viễn thám