Lâm Thao là huyện nông thôn mới đầu tiên của tỉnh Phú Thọ với nền sản xuất nông nghiệp phát triển được duy trì từ lâu đời. Ngày nay, để tăng năng suất cây trồng và giảm sức lao động cho người dân, việc áp dụng các tiến bộ của khoa học kỹ thuật vào sản xuất ngày càng được đẩy mạnh. Trong đó, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật được coi như một biện pháp hữu hiệu để phòng trừ sâu bệnh, côn trùng hại mùa màng, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, được người dân ở nhiều nơi cũng như người dân huyện Lâm Thao áp dụng rộng rãi với nhiều chủng loại khác nhau. Kéo theo đó, lượng bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau khi đã sử dụng hết lượng thuốc bên trong phát sinh ngày càng nhiều, chất liệu đa dạng: lọ nhựa, bao nilon, vỏ nilon tráng kim loại, thủy tinh. Nhận thức được tầm nguy hại của rác thải vỏ bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng đối với sức khỏe người dân và ô nhiễm môi trường, huyện Lâm Thao đã chú trọng huy động nguồn lực tập trung giải quyết có hiệu quả vấn đề rác thải trong sản xuất nông nghiệp như: Đầu tư xây dựng 570 bể chứa bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng; các bể chứa vỏ bao gói thuốc BVTV được xây dựng và lắp đặt theo đúng quy cách, quy định tại Thông tư liên tịch số 05/2016/TTLT-NNPTNT-BTNMT ngày 16/5/2016 của Liên bộ Nông nghiệp và PTNT - Tài nguyên và Môi trường (yêu cầu tối thiểu phải có 01 bể chứa trên diện tích 03 ha đất canh tác cây trồng hàng năm). UBND huyện đã chỉ đạo giao quản lý các khu vực lưu chứa vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng cho từng đơn vị cụ thể (cấp huyện là Trạm BVTV, nay đổi tên là Trạm Trồng trọt và BVTV; cấp xã là Hợp tác xã DVNN, Hội Nông dân ...).
Sau khi các bể chứa đưa vào sử dụng, người dân cơ bản đã thực hiện thu gom vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng để đúng nơi quy định, hạn chế việc vứt bỏ vỏ bao gói xuống kênh, mương tưới tiêu giảm ách tắc dòng chảy, giảm thiểu ô nhiễm môi trưởng đất, nước, không khí và bảo vệ sức khỏe cộng đồng; từng bước tạo chuyển biến trong nhận thức của người dân, nâng cao ý thức trong việc sử dụng thuốc BVTV trên đồng ruộng và tạo thói quen tốt trong canh tác; góp phần thực hiện các chỉ tiêu xã hội, môi trường nông thôn trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới.
Tuy nhiên, quá trình triển khai, thực hiện vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc như chưa có kinh phí xây dựng các kho chứa tập trung, vỏ bao gói thuốc BVTV sau thu gom lưu trữ lâu ngày, nhiều bể đã đầy và chưa có kinh phí để vận chuyển đi xử lý dẫn đến nguy cơ ô nhiễm cục bộ tại các vị trí đặt bể. Theo ước tính hiện nay khối lượng vỏ bao thuốc BVTV đang lưu trữ trong các bể chứa là 3 tấn, dự kiến năm 2020 sẽ phát sinh thêm 2 tấn.
Để hạn chế, kiểm soát và xử lý vỏ bao bì thuốc BTVT sau sử dụng hướng đến một nền nông nghiệp sạch, bền vững, hiệu quả và thân thiện với môi trường, song song với công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân trong việc giữ gìn an toàn đồng ruộng, tránh lạm dụng thuốc BVTV trong sản xuất, thu gom vỏ bao bì thuốc sau sử dụng, không vứt bừa bãi, năm 2020, huyện Lâm Thao sẽ bố trí kinh phí thực hiện việc thu gom, vận chuyển, xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng và kinh phí chi cho đầu tư xây dựng. Có như vậy chúng ta mới giải quyết được triệt để vấn đề ô nhiễm môi trường từ vỏ bao bì thuốc BVTV sau sử dụng góp phần xây dựng nền nông nghiệp sạch, bền vững.

Tác giả bài viết:  Vũ Thị Thu Phượng - Chuyên viên Phòng TN&MT huyện Lâm Thao